Het coronavirus bleek al tamelijk snel meer dan “alleen” een uitdaging voor onze gezondheid te zijn. Alsof dat niet al erg genoeg was, hebben de maatregelen en de consequenties daarvan tot zoveel verschillende meningen en standpunten geleid, die de complexiteit van het moderne leven en de interdependentie tussen mensen en zelfs naties benadrukken. We worden gebombardeerd met nieuws en “feiten” die elkaar gek genoeg vaak tegenspreken, waardoor het steeds lastiger wordt om te bepalen wie we nog kunnen geloven en vertrouwen. Dit heeft in velen tot angst en verwarring geleid, die bij iedereen door een ander thema getriggerd werd, afhankelijk of ze hun focus richten op het fysieke, het sociale, het politieke, het economische of het emotionele aspect van de crises.
Mensen lijken zich in verschillende groepen op te splitsen, allemaal met een andere gedachtegang, allemaal met een geldig standpunt, maar allemaal niet echt compatibel met elkaar. Ik sta een beetje tussen de standpunten in en zie waarheid en waarde in zowel het waarborgen van onze eigen en andermans gezondheid (of deze nou in gevaar is door een virus of door een gebrek aan financiële middelen), maar ook in het respecteren van onze vrijheid en autonomie en het instand houden van onze sociaal-emotionele gezondheid.
Op gegeven moment lag de situatie, de maatregelen en de maatschappelijke sfeer me zo zwaar op de maag dat ik eraan bezweek. Mijn verwarring werd alleen nog maar groter, mijn angst werd sterker en ik begon me steeds eenzamer te voelen, bang om mijn gedachten met wie dan ook te delen uit angst om iets verkeerds te zeggen. Het feit dat de grenzen weer aan het sluiten waren en ik niet bij mijn familie en vrienden in het buitenland kan zijn (en dat zijn er best veel!), liet mijn eenzaamheid en frustratie alleen nog maar groeien.
Nadat ik bijna een week elke dag heb lopen huilen, me eenzaam, verward en hopeloos heb gevoeld, realiseerde ik me dat deze gevoelens mij een belangrijke kant op aan het wijzen waren: Ik probeerde deze blijkbaar emotionele (en bijzonder complexe) situatie met mijn rationele geest te benaderen. Ik was actief op zoek naar “oplossingen”, wat natuurlijk alleen tot frustratie en wanhoop kon leiden, omdat dit niet een zaak is die we met de ratio behoren op te lossen. Er zijn natuurlijk aspecten ervan die we met onze rationele geest kunnen benaderen, mits deze op het solide fundament van onze gezonde intuïtie rust.
“The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honors the servant and has forgotten about the gift.”
- Albert Einstein
De complexiteit van onze huidige situatie demonstreert hoe waardeloos de ratio is in zulke situaties. Hoe meer ik rationaliseerde, hoe gefrustreerder ik werd. Maar zoals altijd, dragen onze emoties altijd een waardevolle boodschap in zich en in dit geval probeerde mijn verwarring en mijn angst mij ertoe te zetten even een pauze te nemen. Intuïtief willen we op die momenten juist actief iets doen, maar wanneer we midden in de verwarring zitten, is het het best om even te stoppen met het zoeken naar een oplossing, te stoppen met rationaliseren, te stoppen met oordelen en gewoon even te beginnen met luisteren. Wanneer ik mezelf even deze pauze gunde en ik begon mijn energie meer op mijn binnenwereld te richten en minder op de gebeurtenis in de buitenwereld, werd me duidelijk dat ik niet op zoek was naar een oplossing, maar naar het fundament waarop ik tot een oplossing kon komen die goed voor mij voelde.
Ik was de verbinding met mijn eigen intuïtie kwijt en begon naar de meningen en angsten van andere mensen te luisteren, omdat ik niet meer wist wat ik nou precies dacht en voelde. Vanaf het moment dat ik me realiseerde wat er gaande was, begon ik weer contact op te nemen met mijn intuïtie en realiseerde ik me dat ik het vertrouwen in mezelf, in anderen en vooral in het universum ergens kwijt was geraakt. Dit heeft me echt geholpen om mijn focus weg te nemen van de dingen waar mijn angsten omheen draaiden en meer te kijken wat er onder de angsten verborgen ligt. Ik besefte me dat de werkelijke oorzaak niet per definitie in de gebeurtenissen van de buitenwereld ligt, maar dit enkel een reflectie van mijn binnenwereld is. Ik herkende de interne verwarring over wie ik ben; waar ik begin en waar ik eindig en wat mijn doelen en prioriteiten zijn in deze wereld. Hoe meer ik weer terugkwam bij mijn intuïtie, hoe meer ik weer in staat stond om te vertrouwen. Dit vertrouwen heeft mijn hele wereld in 1-2 weken totaal veranderd. In de buitenwereld was er verder niet veel gebeurd, maar van binnen was ik veel rustiger en vrediger.
Met mijn vertrouwen kwam het (afgezaagde, maar ooh zo ware) inzicht dat alles met een reden gebeurt. Plotseling kon ik de wereld vanuit een ander perspectief zien. Mijn doomsday stemming waarin ik bang was voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van deze wereld (sociale verdeeldheid, sociale isolatie, het opvoeden van kinderen in deze “koude” maatschappij, etc.) sloeg om in hoop. Ik begreep, weer eens, dat het een universele wet is dat er altijd eerst iets vernietigt moet worden voordat er wat nieuws gecreëerd kan worden. Elk einde is in essentie een nieuw begin. En chaos is een tamelijk duidelijk teken dat het einde nadert… Misschien is deze chaos precies wat we nodig hebben om een nieuwe samenleving op te bouwen die uit gezondere individuen bestaat. Soms moeten mensen echt op de bodem van de put zitten voordat ze wakker worden en ze de weg naar verlichting inslaan. Dus wie ben ik dan om me zorgen te maken om de ontwikkelingen en veranderingen in onze maatschappij? Wie ben ik om te weten wat het beste is voor onze samenleving? Onze maatschappij was niet bepaald gezond voordat de crises uitbrak, dus was het instandhouden van de status quo waarschijnlijk ook geen goed idee. De Hindoes zouden het zo stellen: Vishnu’s werk is gedaan, Shiva zit op dit moment aan het roer en binnenkort zal Brahma ons met iets beters verrassen.
Dit inzicht heeft mij enorm geholpen om een beetje meer te kunnen ontspannen. Plotseling begon ik in te zien dat dit misschien de kans is voor mensen om in te zien dat hun levensstijl echt ongezond is en dat het aan de tijd om voor zichzelf en hun gezondheid te zorgen. Bovendien is het ook aan de tijd om onze sociale contacten meer te waarderen en onze interdependentie te erkennen, niet alleen op tussenmenselijk niveau, maar op globaal niveau. Het is schrikbarend om te zien hoeveel mensen in de armoede zijn gevallen op grond van de lockdowns en is naar mijn idee een aanleiding om ons niet als burgers van een staat te beschouwen, maar als wereldburgers die allemaal met elkaar verbonden zijn.
Maar om echt met elkaar te kunnen verbinden, moeten we eerst echt sterk met onszelf verbonden zijn. Het is niet onze plicht als mens om strikte morele principes op te volgen, maar om de verbinding met onszelf te vinden en van daaruit te handelen. We zijn allemaal goddelijke wezens die alleen het beste willen voor anderen en voor zichzelf, maar we moeten eerst onze geblokkeerde intuïtie bevrijden om onze eigen goedheid te kunnen herkennen. Vanuit deze interne duidelijkheid zullen we de kracht vinden om keuzes te maken die zowel onszelf als ook anderen ten goede komen.
Mensen twijfelen er vaak aan dat er een win-win oplossing bestaat in een situatie met zo veel belanghebbenden, maar naar mijn mening is dat het resultaat van het gebruiken van ons rationele verstand wat behoorlijk beperkt is. Zoals Carl Jung al zei, is het bewustzijn alleen de tip van de ijsberg en hebben we geen idee hoeveel er nog verborgen ligt in ons onderbewustzijn. Juist door deze donkere en onbekende gebieden in onszelf te verkennen, kunnen we duidelijkheid en vrede creëren in onze binnenwereld. En aangezien we allemaal met elkaar verbonden zijn, zal dit automatisch op den duur tot vrede in de buitenwereld leiden. Per slot van rekening zijn we allemaal energetisch wezens en mensen zullen wel echt hun best moeten doen om niet door jouw positieve vibes beïnvloedt te worden ;)
Vanaf het moment dat we een gezonde verbinding met onszelf hebben, zullen we ook meer vertrouwen hebben in onze medemens. Het is onmogelijk om jezelf echt te zien en te begrijpen en tegelijkertijd misleid te worden door de schaduw van je medemens. In plaats daarvan, kunnen we andermans schaduw gebruiken om onze eigen schaduw beter te begrijpen. Ongeacht hoe pijnlijk de projectie van deze schaduw is, het is altijd een uitnodiging om meer innerlijke duidelijk te scheppen en de band met onszelf te verdiepen.
“Nothing external to you has any power over you.”
- Ralph Waldo Emerson
Dit is namelijk waar onze echte kracht ligt: In die diepte van onze ziel. Je hoeft niet bang te zijn dat anderen je leven zullen bepalen, aangezien jouw kracht altijd in jouw gedachten en acties ligt. Ziekte is niet per definitie het einde van je leven (en kan zelfs het begin zijn van een nieuw leven), zoals vele kankeroverlevenden de wereld hebben laten zien. Zelfs het verlies van onze vrijheid hoeft niet te betekenen dat het leven waardeloos is, zoals de bekende psychiater en concentratiekamp-overlevende Viktor Frankl documenteerde in zijn boek “Man’s search for meaning” en hij zo prachtig weergeeft in deze quote:
“The last of the human freedoms: to choose one’s attitude in any given set of circumstances, to choose one’s own way. And there were always choices to make. Every day, every hour, offered the opportunity to make a decision, a decision which determined whether you would or would not submit to those powers which threatened to rob you of your very self, your inner freedom; which determined whether or not you become the plaything to circumstances, renouncing freedom and dignity…”
- Viktor Frankl
Dus, wat is jouw keuze? Kies jij ervoor om te vertrouwen en te leren van je angst, je verwarring en je wanhoop? Of blijf je vastzitten in je hulpeloosheid of je weerstand, en kies je ervoor om de boodschap van je onderbewustzijn te negeren en verder anderen de schuld te geven voor jouw gebrek aan vrede en helderheid? Mijn wens voor de wereld is het dat iedereen deze buitengewone situatie als een waardevolle les aanvaard. De reden dat het zo veel verschillende emoties in verschillende mensen losmaakt, heeft ermee te maken dat iedereen een andere les te leren heeft in deze alomvattende globale crisis, die de perfecte leraar is voor de gehele mensheid. We moeten er alleen maar open voor staan om deze les te leren…